Uvod

Sindrom pečenja u ustima (eng. Burning mouth syndrome, BMS) je nelagoda ili bol, nepoznatog uzroka, koja pogađa bolesnike s klinički normalnom sluznicom usne šupljine, dakle u odsutnosti bilo kakve organske bolesti. To je prvenstveno dijagnoza isključenja koja se temelji na subjektivnim simptomima. Bolesnici sa sindromom pečenja u ustima također mogu imati subjektivno suhoću u ustima, mogu imati i druge sistemske bolesti, kao i psihijatriski komorbiditet te mogu imati izmijenjen okus.

Lokalni i sistemski čimbenici (kao što su infekcije, alergije, loše proteze, reakcije preosjetljivosti i nedostaci hormona i vitamina), kao i nuspojave lijekova, mogu uzrokovati simptom pečenja u ustima i treba ih isključiti prije postavljanja dijagnoze sindroma pečenja u ustima.

Prezentacija boli je uglavnom kontinuirana i kreće se od umjerenog do jakog intenziteta.

Osjećaj žarenja karakterističan za sindrom pečenja u ustima je tipično bilateralan (obostran) i najčešće se javlja na jeziku, iako se može osjetiti bilo gdje uključujući usne, tvrdo nepce i bukalnu sluznicu. Bol ne prati distribuciju perifernih živaca. Početak sindroma pečenja u ustima je najčešće spontan, a simptomi postupno napreduju u većine bolesnika, često trajući nekoliko godina. Ne postoji poznati lijek za BMS i liječenje je usmjereno na smanjenje simptoma.

Učestalost nastanka bolesti

Sindrom pečenja u ustima uglavnom pogađa žene, osobito nakon menopauze. Učestaost pojavljivanja u općoj populaciji varira od 1% do 15% i čini se da ovisi o korištenim dijagnostičkim kriterijima. Većina studija sugerira omjer žena i muškaraca od 1:5 do 1:7. Čini se da učestaost raste s godinama i to kod oba spola. Kod žene se ovaj sindrom javlja u perimenopauzi i postmenopauzi. Prosječna dob pri postavljanju dijagnoze je između 59. i 61. godine, a izuzetno rijetko se javlja prije dobi od 30 godina.

Uzrok nastanka bolesti

Uzrok sindroma pečenja u ustima nije poznat, no postoji nekoliko teorija.

Pretpostavlja se da se većina slučajeva sindroma pečenja u ustima se može pripisati osjetljivosti perifernih živaca u epitelu oralne sluznice. Imunološko bojenje bioptata jezika je otkrilo povećanu ekspresiju receptora za bol.

Određeni bolesnici mogu imati bol kod sindroma pečenja u ustima centralnog podrijetla, dakle bol koja potiče iz mozga. Najvjerojatnije zbog nedostatka modulacije boli posredovane dopaminom u bazalnim ganglijia. Dopamin je neurotransmitor koji nedostaje kod Parkinsonove bolesti i kod određenog broja ovih bolesnika, lijekovi za liječenje Parkinsonove bolesti bi mogli biti od koristi.