Povišeni krvni tlak ili arterijska hipertenzija kod odraslih se definira kao trajni porast krvnog tlaka, sistoličkog većeg od 140 mm Hg, a dijastoličkog većeg od 90 mm Hg.

Povišeni krvni tlak ili arterijska hipertenzija kod odraslih se definira kao trajni porast krvnog tlaka, sistoličkog većeg od 140 mm Hg, a  dijastoličkog većeg od 90 mm Hg. Dijagnoza arterijske hipertenzije se ne smije postaviti samo na temelju jednog ili dvaju mjerenja, već na temelju višestrukih mjerenja sa razmakom od nekoliko dana.

Više od 60 milijuna Amerikanaca boluje od arterijske hipertenzije, a većina i ne zna za povišeni krvni tlak, pošto je bolest podmukla karaktera i dugo asimptomatska. Simptomi se pojave kada nastupe ireverzibilne promjene, poput otežanog disanja, vrtoglavice, zujanja u ušima, epistakse (krvarenja iz nosa), glavobolje, bolova u prsima, umora, slabosti, gubitka vida i drugih tegoba.

Prema sadašnjim podacima, 1 od 4 odrasle osobe u SAD-u ima arterijsku hipertenziju, a nekontrolirane vrijednosti krvnog tlaka su glavni čimbenik rizika kardiovaskularnih bolesti: koronarne bolesti srca, infarkta miokarda i srčanog zatajenja, cerebrovaskularne bolesti (moždani udar) i kronične bolesti bubrega. Što je tlak viši, osoba ima veći rizik za navedena oboljenja. Hipertenzija je najčešći medicinski problem u SAD-u i razlogom najvećeg broja odlazaka liječniku i najvećeg broja propisanih recepata. Manje od 25% hipertoničara se liječi uspješno, a u nekih zemljama Europe postotak uspješno liječenih hipertoničara je još manji.

Prevalencija arterijske hipertenzije raste s dobi, stoga češća mjerenja i kontrole krvnog tlaka je potrebno obavljati kod starije dobne skupine pacijenata. Sistolički tlak raste za oko 2 mm Hg sa svakom godinom života, dok dijastolički raste nešto sporije oko 0.5-1 mm Hg godišnje.

U oko 90-95% bolesnika uzrok arterijske hipertenzije nije moguće otkriti pa takav oblik hipertenzije nazivamo primarnom, esencijalnom ili idiopatskom hipertenzijom, a u preostalog broja bolesnika radi se o sekundarnoj hipertenziji koja može biti uzrokovana nekom drugom bolešću (poput hiperaldosteronizma, okluzije renalne arterije ili njenih ogranaka, feokromocitoma, Cushingovog sindroma, koarktacije aorte) te u tih bolesnika treba što prije otkriti uzrok hipertenzije kako bi se moglo primijeniti specifično liječenje.

U liječenju arterijske hipertenzije potrebna je promjena životnih navika tj.modifikacija higijensko-dijeteskih mjera poput:

• održavanje tjelesne težine unutar granica normale (unutar svog indeksa tjelesne mase, BMI), odnosno redukacija težine kod pretilih osoba jer oni imaju 2-6 puta veću vjerojatnost da će imati visoki krvni tlak,
• važan je i tip debljine jer pretile osobe izgleda poput “jabuke” ili tzv. centripetalni tip debljine imaju veći rizik od arterijske hipertenzije nego pretile osobe izgleda poput “kruška” (redukcija tjelesne težine dovodi do smanjenja vrijednosti krvnog tlaka),
• povećanje tjelesne aktivnosti, odnosno minimalno 30 minuta vježbanja svako drugi dan prema preporukama “American Heart Association”, dovodi do redukcije tjelesne težine, pada vrijednosti krvnog tlaka i porasta vrijednosti tzv. dobrog HDL kolesterola u krvi što sve dovodi do smanjenja kardiovaskularnog morbiditeta i mortaliteta,
• smanjiti unos soli (manje od 6 gr NaCl dnevno),
• prestati pušiti,
• umjereni unos alkohola (optimalno jedna čaša crnog vina dnevno),
• smanjiti stres, redovito uzimati preporučenu terapiju te redovite kontrole krvnog tlaka kod svog ordinarijusa.

Medikamentno liječenje sljedećim skupinama antihipertenziva:

• diuretici (Fursemid tbl.-furosemid),
• blokatori alfa i beta -adrenergičnih receptora (Carvelol-karvedilol,  Ormidol-atenolol),
• blokatori kalcijskih kanala (Amonex-amlodipin),
• ACE-inhibitori (Irumed- lizinopril, Iruzid- lizinpril + hidroklorotiazid),
• blokatori AT1-receptora.