Glavna je funkcija bubrega ukloniti otpadne i štetne tvari iz krvi koje nastaju metabolizmom te ukloniti višak tekućine (volumena). Kada iz bilo kojeg razloga ta filtracijska funkcija oslabi govorimo o kroničnoj bubrežnoj bolesti odnosno kroničnoj renalnoj insuficijenciji (lat., Insuffitientio Renalis Chronica – IRC).

 Osnovna filtracijska jedinica u kojoj se dešava filtracija krvi naziva se glomerul, a milijuni takvih jedinica smješteni su u kori bubrega. Bubrezi svakodnevno filtriraju oko 200 litara krvi! Održanost bubrežne funkcije (jedne od mnogih) se mjeri veličinom glomerularne filtracije (GF) pa tako blago oštećenje bubrežne funkcije nastupa kada veličina glomerularne filtracije padne ispod 60 ml/min. Iako oštećenje bubrega može postojati i pri normalnoj glomerularnoj filtraciji (iznad 90 ml/min), renalna insuficijencija je progresivna bolest, a kad veličina glomerularne filtracije padne ispod 15 ml/min tada već govorimo o završnom (terminalnom) stadiju kronične bubrežne bolesti. U tom stadiju potrebno je terapijsko nadomiještanje bubrežne funkcije. Hemodijaliza i transplantacija bubrega predstavljaju suvremene metode nadomjesnog liječenja bubrežnog zatajenja.

Uzroci kroničnog bubrežnog zatajenja najčešće su sistemske bolesti gdje se bubrežno zatajenje iskazuje kao njihova komplikacija. To su dijabetes (šećerna bolest odnosno njezina komplikacija – dijabetička nefropatija), arterijska hipertenzija (koja dovodi do promjena na krvožilnom sustavu bubrega) te razni oblici glomerulonefritisa. Ova tri uzroka čine gotovo dvije trećine svih uzroka kronične bubrežne bolesti, a tek kasnije, po učestalosti, dolaze upalne, imunološke i druge bolesti bubrega kao što su kamenci i tumori bubrega te ablativne urološke operacije koje rezultiraju raznim gubicima ukupne bubrežne mase – nefrektomija (odstranjenje cijelog bubrega) ili resekcija bubrega (odstranjenje dijela bubrega).

Dijabetička nefropatija je komplikacija šećerne bolesti, a manifestira se pojačanim gubitkom albumina (vrsta proteina) mokraćom, bespovratnim smanjenjem glomerularne filtracije i arterijskom hiopertenzijom koja ponovo, po svom mehanizmu, oštećuje dodatno bubrežnu funkciju i tu se začarani krug kauzaliteta zatvara.

Arterijska hipertenzija se danas promatra u svjetlu metaboličko-hipertenzivno aterosklerotskog sindroma. Ovdje vrijedi kvantitativan odnos uzroka i posljedica. Drugim riječima, što je arterijski tlak viši veća je i opasnost od komplikacija. Svaka vrijednost krvnog tlaka iznad 140/90 mmHg (milimetara živinog stupca) smatra se hipertenzivnom bolešću dok je optimalna vrijednost krvnog tlaka 120/80 mmHg.

Bolesnika sa znatnim gubitkom renalne funkcije, odnosno značajnim smanjenjem glomerularne filtracije (ispod 30 ml/min), potrebno je deatljno upoznati s mogućnostima nadomjesnog liječenja kroničnog bubrežnog zatajenja – hemodijaliza i transplantacija – te provesti pripremne radne za neki oblik dijalize te uključiti bolesnika na listu čekanja za transplantaciju bubrega.